ACİL ÇAĞRI NUMARASI: 112

Tarihsel gelişimine bakıldığında Anadolu’da yaralı veya hasta taşıma hizmetlerinin Osmanlı Devleti’nde ilk olarak askerler tarafından kullanılan ve bugünkü Kızılay’ın alt yapısını oluşturan Hilal-i Ahmer’in at arabalarını kullanmasıyla başladığı söylenebilir. Sonrasında ise motorlu araçların kullanılmasıyla birlikte, teşkilatlanmaların belediyeler tarafından ayrı ayrı yapılan ambulanslı acil sağlık hizmetleri ile sunulmaya çalışıldığı görülmektedir.

Süreç, 1985 yılında Ankara Numune Hastanesi bünyesinde kurulan “Hızır Acil Servis” ile daha da organize bir hale getirilmiştir. Ertesi yıl “077” numarasıyla telefonlardan ulaşılabilen ambulans ve hastane öncesi acil sağlık hizmetleri sunan “Hızır Acil Servisler” Ankara, İstanbul ve İzmir’de faaliyet göstermeye başlamıştır. Telekom alt yapısında değişiklik olması nedeniyle 1991’de “077” yerine “112” numarası kullanılmaya başlanmıştır.

Takip eden 10 yıl içerisinde 112 numarası sağlık çağrı hattı olarak kullanılmış, sonrasında Avrupa Birliği uyum süreci çerçevesinde 112 numarasının ulusal kapsamda tek acil çağrı numarası olarak tahsis edilmesine karar verilmiştir. Proje çalışmasına 2005 yılında başlanmış, ilk olarak 2009 yılında pilot il olarak seçilen Antalya’da 112 “Tek Acil Çağrı Numarası” kullanılmaya başlanmıştır.

2005-2020 yılları arasında 112 Acil Çağrı Merkezleri bina inşaatı, altyapısı ve istihdam edilecek personeli tamamlanarak 81 ilde “Tek Acil Çağrı Numarası” olarak 112 kullanılmaya başlanmıştır. Tek çağrı numarası üzerinden “Polis İmdat - Jandarma İmdat - Sahil Güvenlik - Yangın İhbar - Sağlık İmdat - Orman Yangın İhbar – AFAD” kurumlarına acil hallerde ulaşılma imkânı oluşturulmuştur.

Bu yeni düzenleme ile önceki dönemlerde 112 numarası çevrildiğinde doğrudan sağlık imdat bölümüne bağlanılabilirken; tek acil çağrı numarası sistemine geçilmesi ile birlikte 112 Acil Çağrı Merkezi aracılığıyla yapılan aramalar, öncellikle ön çağrı birimine oradan da eğer acil sağlık hizmeti talebi varsa sağlık imdat birimine aktarılacaktır. Dolayısıyla kişiler ön çağrı biriminde sağlık çalışanı olmayan çağrı karşılayıcıya; adını, soyadını, adresini ve sağlık sorunu nedeniyle aradığını beyan ederek, sağlık imdat hattına bağlanmayı talep etmeleri gerekmektedir. Sağlık imdat birimine bağlandıktan sonra arayan kişi ambulans talebini iletebilmektedir.

Ambulans hizmetleri sadece acil durumlarda size yönlendirilir. 112 arandığında görüşme esnasında şunlara dikkat edilmelidir.

• İlk bağlandığınız kişinin öncelikle sağlık çalışanı olmadığını bilin ve buna göre eğer arama nedeniniz sağlık ise ön bilgileri verdikten sonra sağlık imdat birimine yönlendirilmeyi isteyin.
• Sakin olun ya da sakin bir kişinin araması sağlayın.
• Sağlık merkezi tarafından sorulan sorulara kısa ve net bir şekilde yanıt verin.
• Olayın tanımını tam olarak yapın.
• Olay bölünmüş bir yolda meydana gelmişse, olayın meydana geldiği istikameti mutlaka belirtin (örneğin Sakarya-Ankara yolunun Ankara istikameti).
• Hasta ya da yaralı sayısını ve durumu belirtin.
• Geri aranma ihtimaline karşı telefonunuz meşgul etmeyin.
• Ambulans talebiniz uygun görülürse olay yerine tam donanımlı ekip ve ambulans gönderilir. İstenmesi durumunda bir bekleme noktası belirleyerek (okul ve cami gibi) ambulansı karşılayın.

Uzm. Dr. Necip Gökhan GÜNER 

Sakarya İl Ambulans Servisi Başhekimi